Dziękujemy!
27 listopada, 2015
Korekty finansowe w projektach UE
16 grudnia, 2015

W dniu 26 listopada 2015 r. Trybunał Sprawiedliwości UE, w sprawie Verein für Konsumenteninformation (stowarzyszenia na rzecz informowania konsumentów) przeciwko A1 Telekom Austria AG (sygn. C-326/14), wydał ciekawy dla branży telekomunikacyjnej wyrok (WYROK TRYBUNAŁU).

Sprawa dotyczyła stosowania klauzuli waloryzacyjnej w umowach o świadczenie  usług telekomunikacyjnych zawartych z konsumentami. Operator w swoich wzorcach umownych wprowadził postanowienie, zgodnie z którym ceny za usługi są waloryzowane w zależności od rocznego obiektywnego wskaźnika cen konsumpcyjnych ustalonego przez właściwy, państwowy urząd statystyczny (odpowiednik polskiego wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogłaszanego przez Główny Urząd Statystyczny). Ponadto Operator zastrzegł, iż w przypadku opisanego podwyższenia wysokości opłat, abonentowi nie będzie przysługiwać prawo do wypowiedzenia umowy bez konsekwencji finansowych.

Stowarzyszenie konsumenckie zaskarżyło stosowane przez operatora postanowienia uznając je za niedozwolone. Sprawa dotarła do austriackiego sądu najwyższego, który skierował zapytanie do Trybunału Sprawiedliwość UE.

12218815_10204738858663769_1370616054_o-001

Co ciekawe, rozpoznając sprawę Trybunał przychylił się do argumentacji przedsiębiorcy telekomunikacyjnego i uznał, że przedmiotowe klauzule nie są niezgodne z prawem unijnym. Sędziowie stwierdzili, że:

zmiana cen na podstawie postanowienia umownego, jeżeli jest oparta na jasnej, precyzyjnej i publicznie dostępnej metodzie indeksowania, i wynika z decyzji oraz mechanizmów należących do sfery publicznej, nie może stawiać użytkowników końcowych w sytuacji umownej innej niż ta wynikająca z umowy.

Zatem w ocenie Trybunału wprowadzenie klauzuli waloryzacyjnej w umowach z konsumentami jest dopuszczalne i nie stanowi zmiany warunków umownych, o ile, jak można wywnioskować z treści uzasadnienia, jest ona oparta na mechanizmie, na który strony nie mają bezpośredniego wpływu.

Co to oznacza dla polskiego operatora? Choć wyrok bezpośrednio ma zastosowania do konkretnej sprawy to jednak orzecznictwo Trybunału ma ogromne znaczenie dla praktycznego stosowania prawa. Trybunał ma za zadanie ujednolicać stosowanie prawa UE przez kraje członkowskie.

Teoretycznie przedsiębiorcy mogliby zacząć wprowadzać klauzule waloryzacyjne do umów z konsumentami w oparciu o wskaźniki ogłaszane przez GUS. Jednocześnie można by zastrzegać, że po zmianie ceny klient nie ma prawa do wypowiedzenia umowy bez ponoszenia ryzyka zwrotu przyznanych mu ulg.

Niestety takie działania w dalszym ciągu mogą nieść za sobą pewne ryzyko. Trybunał ocenił klauzulę pod kątem zgodności z unijną Dyrektywą 2002/22 (której przepisy implementowane zostały do ustawy Prawo telekomunikacyjne), nie podejmując badania nad niedozwolonym charakterem w kontekście przepisów prawa konsumenckiego. W polskich realiach omawiane klauzule mogłyby zostać uznane za niedozwolone na podstawie przepisu art. 385 (1) Kodeksu cywilnego.

Wykładnia dokonana przez Trybunał Sprawiedliwości UE jest korzystna dla operatorów i zapewne będzie wykorzystywana przez polskich przedsiębiorców. W celu minimalizacji ryzyka związanego z ewentualnym niedozwolonym charakterem klauzul można pokusić się o wprowadzenie postanowienia, że wysokość opłat może albo wzrosnąć, albo zmaleć, w zależności od wartości wskaźnika ogłoszonego przez GUS. W takiej sytuacji strony umowy ponoszą w identycznym stopniu ryzyko związane ze zmianą przeciętnego poziomu cen.

7 Comments

  1. Wanda co Niemca nie chciała pisze:

    Muszę przyznać, iż niemieckie nazwy instytucji w stylu wywołanej Verein für Konsumenteninformation budzą głęboki niepokój w sercu Polaka…

  2. Ewelina Grabiec pisze:

    Pani Wando. W obecnym klimacie politycznym- obawy mogą okazać się słuszne…:) Można by dopowiedzieć, iż niepokój ten powinien rodzić się w sercu PRAWDZIWEGO Polaka.

  3. Krzysztof pisze:

    Przy okazji zapytam o pokrewny temat, mianowicie czy obniżenie podatku VAT obliguje PT do automatycznej rekalkulacji (zmniejszenia) naliczanych opłat za świadczone usługi ?

  4. Krzysztof pisze:

    Idąc jedna tym tokiem rozumowania podwyższenie podatku VAT powinno skutkować obligatoryjnym podniesieniem cen dla klienta a jak wiadomo w praktyce większość PT nie robiła takiej korekty w 2011 roku.

    • Ewelina Grabiec pisze:

      Większość PT nie robiła podwyżek (z przyczyn marketingowych), choć mieli do tego prawo. Co więcej- taka zmiana umowy- nie dawała abonentowi prawa do rozwiązania umowy (bo wynikała ze zmaiany przepisów prawa).

  5. Krzysztof pisze:

    Nałożenie takiego obowiązku pociągnie w praktyce bardzo duże niedogodności, szczególnie w przypadku przedsiębiorców świadczących usługi abonamentowe, m.in.: konieczność poinformowania wszystkich abonentów o zmniejszonej opłacie oraz dokonywania zwrotów nadpłat na kontach

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

*