Przedsiębiorcy telekomunikacyjni, w tym członkowie KIKE, od dawna sygnalizują problemy związane z zajęciem pasów drogowych dróg publicznych w celu umiejscowienia w nich infrastruktury telekomunikacyjnej i jej eksploatacji. Do 2019 roku zasadniczą barierą w korzystaniu przez ISP z pasów była maksymalna wysokość opłat za umieszczenie w nich infrastruktury telekomunikacyjnej powodująca, że realizacja szeregu inwestycji z zakresu telekomunikacji była nieopłacalna. Problemem był (i jest) nie tylko sam koszt budowy, ale przede wszystkim koszty jakie związane są z utrzymaniem infrastruktury w pasach drogowych tj. w zasadniczej części corocznie uiszczane przez operatorów telekomunikacyjnych opłaty za umieszczenie ich infrastruktury w pasach drogowych oraz podatek od nieruchomości w części dotyczącej budowli telekomunikacyjnych.

Dokonywane na przestrzeni wielu lat zmiany przepisów doprowadziły do sytuacji, w której część operatorów całkowicie zwolniona jest z obowiązku uiszczania opłat za zajęcie pasa drogowego, z kolei operatorzy, którzy z takiego zwolnienia nie korzystają, zobowiązani są regulować opłaty za zajęcie pasów w zróżnicowanej wysokości. Do tej pory brakowało jednak opracowania, które dysproporcje te by pokazywało. Drugą kwestią, która w istotnym stopniu stanowi hamulec dla nowych inwestycji telekomunikacyjnych, szczególnie w obszarach wykluczonych cyfrowo, są regulacje prawnopodatkowe. Obecnie nie istnieje „odrębny” podatek dotyczący tylko infrastruktury telekomunikacyjnej – budowle te obciążone są podatkiem od nieruchomości, jako budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Podatek ten, obliczany jest od jej pierwotnej wartości, przyjętej za podstawę amortyzacji. Raz przyjęta podstawa opodatkowania co do zasady nie podlega zmianom przez wieloletni okres amortyzacji takich budowli, co w skrajnych przypadkach prowadzi to do paradoksalnej sytuacji, w której corocznie płacona danina jest zbliżona lub nawet przewyższa wartość budowli telekomunikacyjnej, od której jest wyliczana.

Uwzględnienie powyższych zagadnień stanowiło podstawę do rozpoczęcia badania i weryfikacji, czy dyskryminacja między przedsiębiorcami, działającymi przecież na tym samym rynku faktycznie występuje, w związku z czym KIKE zleciło nam przygotowanie raportu, którego celem było nie tylko diagnozowanie ewentualnych problemów występujących w zakresie braku równości w korzystaniu z pasa drogowego, tj. zbadanie i ocena dysproporcji w opłatach ponoszonych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych lokalizujących infrastrukturę telekomunikacyjną w pasach na przestrzeni wielu lat, ale także podjęcie dyskusji na temat nowego modelu poboru podatku od budowli telekomunikacyjnych.

Zapraszamy do lektury raportu.

Łukasz Bazański i Ewelina Grabiec