Prezydent RP 6 września 2019 roku podpisał nowelizację, która po ogłoszeniu wprowadzi zmiany m.in. w ustawie o drogach publicznych. Na skutek wejścia w życie nowelizacji, nastąpi znaczne obniżenie stawek za zajęcie pasa drogowego w celu umieszczenia w nim elementów infrastruktury telekomunikacyjnej.

Określanie opłat za zajęcie pasa drogowego

Opłaty za zajęcie pasa drogowego ponoszone przez ISP są naliczane jako iloczyn stawki za zajęcie pasa drogowego  i liczby metrów kwadratowych zajętej powierzchni pasa.

Przypominamy, że stawki za zajęcie pasa drogowego dróg publicznych (gminnych i powiatowych) są określane przez organy stanowiące samorządu terytorialnego, czyli przez rady gminy (rady miasta, rady miejskie) i rady powiatu w formie uchwały. Oznacza to, że w każdej gminie i powiecie obowiązują inne stawki opłat za zajęcie pasa drogowego.

Możliwość ustalenia przez organy stawki za zajęcie pasa drogowego jest ograniczona – w celu zapobiegania nadużyciom, prawo limituje wysokość stawek za zajęcie pasa drogowego poprzez wprowadzenie stawek maksymalnych. Wysokość opłaty dla konkretnego ISP określa decyzja wydana przez zarządcę drogi.

Wysokość opłat przed zmianami i po zmianach

Istnieją dwa rodzaje stawek opłat w zależności od celu, w jakim pas drogowy jest zajmowany.

Pierwsza z nich to stawka za zajęcie pasa drogowego w celu prowadzenia robót. Jest ona naliczana za każdy dzień robót i obecnie wynosi maksymalnie 10 zł za dzień. Po zmianach, w przypadku prowadzenia robót związanych z umieszczeniem elementów infrastruktury telekomunikacyjnej, stawka ta będzie wynosić maksymalnie 0,20 zł dziennie.

Pobierana jest także opłata za zajęcie pasa drogowego w celu umieszczenia w nim urządzeń i obiektów infrastruktury telekomunikacyjnej. Jest ona stawką roczną i wynosi obecnie maksymalnie 200,00 zł. Po zmianach, stawka ta będzie mogła wynosić maksymalnie 20,00 zł.

Ponadto, w przypadku umieszczenia linii telekomunikacyjnych w kanalizacji kablowej, opłata nie będzie mogła być w ogóle pobierana.

Nowe, niższe stawki będą dotyczyły jedynie przypadków, w których zajęcie pasa drogowego nastąpi po wejściu w życie nowelizacji. Oznacza to, że opłaty już obowiązujące na podstawie wydanych decyzji nie zostaną obniżone.

Konieczność zmiany uchwał określających wysokość stawek za zajęcie pasa drogowego

Obniżenie wysokości stawek za zajęcie pasa drogowego nie nastąpi jednak automatycznie. Oznacza to, że jeśli w jakiejś gminie lub powiecie obecnie obowiązują wyższe stawki niż te wynikające z nowelizacji, konieczne będzie wprowadzenie odpowiednich zmian w uchwałach. Wymaga to podjęcia konkretnych działań przez samorządy.

W związku z tym, uchwały wprowadzające zmiany w aktach miejscowych już obowiązujących będą musiały zostać podjęte w znacznej większości gmin i powiatów. Zgodnie z przepisami przejściowymi, samorządy będą miały zaledwie trzy miesiące od dnia wejścia ustawy nowelizującej w życie na dostosowanie treści obowiązujących uchwał do wprowadzonych zmian. Proces wprowadzania takich uchwał może być długotrwały – zwłaszcza, że do wejścia w życie zmian konieczne będzie ogłoszenie uchwały zmieniającej w Dzienniku Urzędowym danego województwa.

Prawdopodobne opóźnienia związane z wprowadzaniem zmian w uchwałach

Należy podkreślić, że samorządy były bardzo negatywnie nastawione do możliwości obniżenia stawek za zajęcie pasa drogowego w przypadku umieszczania infrastruktury telekomunikacyjnej, a co za tym idzie – obcięciem wpływów do budżetu. Co więcej, nadal w Polsce jest kilka gmin, które wprowadziły wyższe stawki niż maksymalne. Z tego względu, najprawdopodobniej obniżenie stawek za zajęcie pasa drogowego będzie następowało bardzo niechętnie i powoli. Natomiast z uwagi na zbliżający się koniec roku i ilość zmian wprowadzanych w przepisach, istnieje obawa, że obowiązek zmiany uchwał określających stawki za zajęcie pasa drogowego nie zostanie zrealizowany w terminie.

Aby nie czekać biernie na wprowadzenie zmian, proponujemy żeby przedsiębiorcy telekomunikacyjni przypominali samorządom o ciążącym na nim obowiązku. Może to nastąpić przykładowo w formie oficjalnego pisma, wskazującego konkretne przepisy prawa. Treść takich pism należałoby jednak sporządzać w sposób wyważony – oczywiście, możemy pomóc przy ich formułowaniu. Organy państwowe nie będą bowiem badały, czy samorządy prawidłowo i terminowo wprowadziły zmiany w treści obowiązujących uchwał.

Patrycja Cegiełka

Aplikant radcowski