Warto wiedzieć, że od 1 stycznia 2017 r. zmieniły się zasady rozliczeń gotówkowych. Zgodnie z art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej:

Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:

1) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz

2) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000,00 zł (…).

Przypomnijmy, że do 31 grudnia 2016 r. rozliczenia za pośrednictwem rachunku płatniczego dotyczyły transakcji o wartości 15.000,00 euro.

Co bardzo ważne, w przypadku dokonania transakcji z pominięciem banku nie ma możliwości zaliczenia takiej transakcji do kosztów uzyskania przychodu (art. 22p ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 15d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

O ile w przypadku transakcji jednorazowych czy też umów zawartych na czas określony w prosty sposób można określić wartość transakcji i sprawdzić czy wymaga ona rozliczenia za pośrednictwem rachunku bankowego, to problemy pojawiają się w przypadku umów zawartych na czas nieokreślony. Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej nie definiuje pojęcia transakcja handlowa.

Zgodnie natomiast z przepisem art. 4 pkt 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, za transakcję handlową uważa się umowę, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony, o których mowa w art. 2 [przedsiębiorcy], zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością. Przepisy nie określają czy na potrzeby stosowania rozliczenia za pośrednictwem rachunku bankowego konieczne jest zsumowanie wszystkich okresowych płatności (np. czynszów najmu, miesięcznych opłat za usługi) czy wystarczy, że wysokość periodycznej należności jest niższa niż 15.000,00 zł.

Problem z umowami na czas nieokreślony polega na tym, że na początku strony nie wiedzą ile umowa będzie trwać, zatem nie mogą być pewne, że suma świadczeń okresowych nie przekroczy 15.000,00 zł. Przyjmując rygorystyczną interpretację wspomnianych przepisów, jeżeli strony nie rozliczały takiej transakcji za pośrednictwem rachunku bankowego, to należności, które nie zostały opłacone z konta nie będą stanowić kosztów uzyskania przychodu. W przypadku wcześniejszego zaliczenia opłat do kosztów uzyskania przychodu, konieczne będzie dokonanie korekty.

Z tych względów zalecamy, aby transakcje, których wartość przekracza 15.000,00 zł oraz rozliczenia umów długoterminowych dokonywać zawsze za pośrednictwem rachunku bankowego. Pozwoli to uniknąć negatywnych konsekwencji podatkowych wynikających ze znowelizowanych przepisów.