Na ostatniej konferencji KIKE mieliśmy okazję prowadzić panel dotyczący opodatkowania infrastruktury telekomunikacyjnej podatkiem od nieruchomości. Na zadane pytanie o najczęstsze problemy ISP z tym podatkiem, uczestnicy wykładu odpowiedzieli, że „gminy chcą opodatkować wszystko”.
Pod pojęciem „wszystko” mieszczą się elementy sieci telekomunikacyjnej służącej świadczeniu usług. Nie ma większych wątpliwości, że problemy i spory dotyczące właściwego określenia przedmiotu opodatkowania powoduje odwołanie się w ustawie podatkowej do prawa budowlanego. Pojęcie budowli nie zawsze pokrywa się z pozycjami wpisanymi do ewidencji środków trwałych. Co więcej, jakakolwiek zmiana w prawie budowlanym lub zmiana tzw. linii orzeczniczej odnoszącej się do definicji budowli i interpretacji tego co budowlą jest a co nie, przekłada się na problemy z podatkiem od nieruchomości.
Prawidłowe zakwalifikowanie danego obiektu jako budowli jest jednym z głównych problemów podatników oraz urzędników gminnych zajmujących się poborem tego podatku. W rozwiązaniu problemu nie pomaga różnorodność orzecznictwa sądów administracyjnych, które przypisywały status budowli różnym składnikom majątkowym.
W toczących się z naszym udziałem postępowaniach podatkowych, osią sporu jest przede wszystkim fakt przyznania danemu elementowi sieci telekomunikacyjnej statusu budowli oraz konieczność powoływania się na treść uzasadnień orzeczeń sądów administracyjnych wydanych w postępowaniach prowadzonych wskutek odwołań od decyzji wydanych w procesie budowlanym. Powyższe budzi spore kontrowersje, szczególnie, że to sam podatnik ma obowiązek zadeklarowania co jest przedmiotem opodatkowania a co nie. Pewność prawa podatkowego w tym zakresie wydaje się bardzo pożądana. Stan, w którym wysokość podatku zależy od sposobu interpretacji przepisów ustawy innej niż podatkowa (w tym przypadku prawa budowlanego) nie jest stanem właściwym.
Nie można zapomnieć o planach zmiany definicji budowli i obiektu budowlanego przy wprowadzaniu w życie Kodeksu Urbanistyczno- Budowlanego (KUB). Wydaję się, że jakakolwiek zmiana w prawie budowlanym powinna odnosić się jedynie do procesu budowlanego i inwestycyjnego. Naszym zdaniem, wejście w życie przepisów KUB i ich bezpośredni wpływ na sytuację podatnika podatku od nieruchomości nie może być traktowany po macoszemu. Tak duża zmiana w procesie budowlanym powinna być wprowadzana z dużą dozą ostrożności (przynajmniej do czasu, gdy ustawa podatkowa nie zyska własnej definicji przedmiotu opodatkowania odpornej na nowelizacje i wpływ innych przepisów). Powiązanie ustawy podatkowej z definicjami z innych ustaw rodzi jedynie wątpliwości interpretacyjne i jest osią wielu konfliktów na linii gmina-operator, co znajduje odzwierciedlenie w toczących się postępowaniach podatkowych.
Nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych polegająca na wprowadzeniu własnej definicji przedmiotu opodatkowania być może wyeliminowałaby spory w tym zakresie.
Drugim, podniesionym w trakcie panelu problemem, była kwestia przyjęcia wartości (budowli) na potrzeby ustalenia podstawy opodatkowania. Dla przypomnienia, podstawą opodatkowania jest wartość, o jakiej mowa w przepisach o podatkach dochodowych, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, nie pomniejszona o odpisy amortyzacyjne. W praktyce oznacza to, że podatnik płaci podatek od „wiecznie nowej” budowli. Brak możliwości aktualizacji wartości przedmiotu opodatkowania jest oceniany jako pewnego rodzaju niesprawiedliwość i trudno się z tym nie zgodzić. Dlatego w naszej ocenie można jednak znaleźć argumenty przemawiające za tym, że wartość ta powinna być co roku mniejsza. Potwierdzenie tego wymaga jednak wystąpienia ze stosownym wnioskiem o interpretację. W przeciwnym wypadku pozostaje tylko oczekiwać na nowelizację, która doprowadzi do modyfikacji przepisu i pozwoli na przyjmowanie co roku niższej podstawy opodatkowania.
