W kwietniu 2016 r. weszło w życie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2015/2120 z dnia 25 listopada 2015 r., ustanawiające środki dotyczące dostępu do otwartego internetu oraz zmieniające dyrektywę 2002/22/WE w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników, a także rozporządzenie (UE) nr 531/2012 w sprawie roamingu w publicznych sieciach łączności ruchomej wewnątrz Unii. W konsekwencji przedsiębiorcy telekomunikacyjni zostali zobowiązani do uzupełnienia wzorców umownych i wykonywania kolejnych obowiązków. Szerzej na ten temat pisaliśmy tutaj.
Od lipca 2016 r., za niewypełnienie obowiązków określonych w art. 4 i art. 5 ust. 2 wskazanego rozporządzenia Prezes UKE może nałożyć karę pieniężną. Zgodnie z art. 209 ust. 1 pkt 29a Prawa telekomunikacyjnego karze pieniężnej podlega każdy, kto nie wypełnia obowiązków określonych w art. 3, art. 4 i art. 5 ust. 2 Rozporządzenia. Wysokość kary pieniężnej może wynosić do 3% przychodu ukaranego podmiotu osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym. Prezes UKE ustalając wysokość kary pieniężnej uwzględnia zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu oraz jego możliwości finansowe.
Zgodnie z opublikowanym sprawozdaniem UKE dotyczącym monitorowania wdrożenia regulacji Rozporządzenia 2015/2120 w zakresie otwartego internetu w Polsce (dostępnym tutaj), operatorzy poradzili sobie, bez większych problemów, z wykonaniem ciążących na nich obowiązkach. Prezes UKE prowadził jedynie dwa postępowania w oparciu o treść art. 209 ust. 1 pkt 29a PT. Oba zostały zakończone decyzją, w której Prezes UKE odstąpił od nałożenia kary w całości. W stwierdzonym przez Prezesa UKE stanie faktycznym obu spraw doszło do naruszenia, o którym mowa w art. 209 ust. 1 pkt 29a Prawa telekomunikacyjnego polegającego na niewypełnianiu obowiązków określonych w art. 3 ust. 3 rozporządzenia 2015/2120. W uzasadnieniu decyzji Prezes UKE wskazał, że wprawdzie w stwierdzonym stanie faktycznym sprawy doszło do naruszenia, jednakże naruszenia prawa, którego dopuścili się operatorzy, trwały jedynie kilka dni, a stwierdzone naruszenia prawa miały znikomą wagę. Okoliczności więc przemawiały za odstąpieniem od nałożenia kary.
Wydane przez Prezesa UKE decyzje o odstąpieniu od nałożenia kary, mają istotne znaczenie dla interpretacji całego art. 209 Prawa telekomunikacyjnego. Dotychczas uważano, że treść tego przepisu nie pozwala na odstąpienie od nałożenia kary. W wyroku Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29.6.2011 r. (VI ACa 148/11) sąd stwierdził, że Prawo telekomunikacyjne nie zawiera żadnej normy wskazującej okoliczności pozwalające na odstąpienie od ukarania lub wzięcie pod uwagę stopnia zawinienia podmiotu. Zdaniem SA w Warszawie wyrażonym w wyroku z 13.1.2010 r. (VI ACa 701/09) ogólnie przyjęta i bezsporna jest interpretacja art. 209 ust. 1 PrTelekom, zgodnie z którą w przypadku stwierdzenia naruszeń wymienionych w art. 209 ust. 1 organ regulacyjny ma obowiązek nałożenia na przedsiębiorcę telekomunikacyjnego kary pieniężnej. Użyty w tym przepisie zwrot “podlega karze pieniężnej” nie pozostawia w tej kwestii żadnych wątpliwości. Z tego też powodu, w grudniu zeszłego roku wprowadzona została zmiana treści art. 209 Prawa telekomunikacyjnego, pozwalająca Prezesowi UKE odstąpić od nałożenia kary, w sytuacji, gdy operator nie wykona obowiązku sprawozdawczego określonego w Prawie telekomunikacyjnym i Megaustawie. Miało to istotne znaczenie dla wielu operatorów, ponieważ przez ostatnie 2 lata Prezes UKE masowo nakładał kary za niewykonanie obowiązku informacyjnego, wskazując, że art. 209 Prawa telekomunikacyjnego nie pozwala na odstąpienie od nałożenia kary.
Czy to oznacza, że Prezes UKE zmienił stanowisko w zakresie interpretacji art. 209 Prawa telekomunikacyjnego Czy od tej pory, w przypadku, gdy szkodliwość czynu jest znikoma, Prezes UKE będzie mógł odstąpić od nałożenia kary?
Na pewno powyższe decyzje Prezesa UKE mogą stanowić argument przemawiający za możliwością odstąpienia od nałożenia kary w sytuacji, gdy inne okoliczności danej sprawy wskazują na znikomą szkodliwość czynu. Organowi będzie trudno argumentować stanowisko, że w przypadku nakładania kary na podstawie art. 209 st. 1 Prawa telekomunikacyjnego, nie jest dopuszczalne odstąpienie od nałożenia kary, skoro w innej sprawie podjął taką decyzję. Z drugiej strony, zmiana omawianego przepisu, wprowadzona w grudniu 2018 r. wyraźnie rozróżnia przypadki, kiedy odstąpienie od nałożenia kary jest dopuszczalne, a kiedy nie. W praktyce więc, wydaje się, że zastosowanie art. 209 Prawa telekomunikacyjnego nie powinno budzić już wątpliwości, natomiast powyższe postępowania mogą pomóc operatorom w argumentowaniu zasadności odstąpienia od nałożenia kary.
Aleksandra Hajduk
